هوش و دسته بندی انواع آن

هوش یک مفهوم انتزاعی است که امروزه برای مردم جهان بسیار حائز توجه و با اهمیت است . علاوه بر انسان ها این پدیده در انواع مختلفی از حیوانات نیز مورد بررسی قرار می گیرد .

هوش در واقع مجموعه ای از استعداد های مختلف ذهن مانند حافظه ، تمرکز ، دقت ، یادگیری ، سرعت پردازش ، میزان درک کردن ، خودآگاهی ، یادگیری ، استدلال ، مهارت حل مسئله ، تصمیم گیری و .. می باشد به همین علت تعریف و بررسی آن امری مشکل است .

هوش مانند هر موضوع دیگری در ذهن می تواند در انسان های مختلف و گوناگون میزان های مختلفی داشته باشد. به طور مثال ممکن است محیط زندگی فرد کاملا غنی باشد و به افزایش درصد هوش او کمک کند یا محیط زندگی انسانی دیگر کاملا فقیر باشد و هوش فرد در حد ابتدایی باقی بماند.

از جمله عوامل تاثیرگذار بر روی میزان هوش می توان به عوامل زیستی و فیزیولوژیکی ، محیط زندگی ، شرایط خانوادگی ، عوامل فردی و … اشاره کرد.

تعریف هوش:

دقیق ترین و پذیرفته شده ترین تعریفی که امروزه روان شناسان ارائه کرده اند و مورد قبول افراد زیادی قرار گرفته است ؛ بیان می کند که : ” هوش یعنی توانایی سازگاری با محیط ”

این تعریف به این معنا می باشد که هوش یعنی هر فردی در هر شرایطی بتواند خود را به بهترین نحو با محیط سازگار کند . در شرایط لازم به خوبی از حافظه ، توانایی یادگیری ، توانایی حل مسئله ، تصمیم گیری و .. استفاده کند و هر چه بهتر بتواند این توانایی را در خود بروز دهد از میران بالاتری از هوش برخوردار است.

نظریه هوش چندگانه گاردنر :

هوارد گاردنر یکی از بزرگ ترین روان شناسان عصر معاصر است که فعالیت های بسیار ارزنده ای را تا به امروز به این علم عرضه داشته است .

برخلاف نظریه های قبلی که هوش را یک مفهوم کلی در نظر می گرفت گاردنر معتقد است که هوش مجموعه ای از چند عامل است که همگی در کنار یکدیگر قرار می گیرند و مفهوم کلی هوش را به وجود می آورند . ما در ادامه به طور کامل تری به معرفی هوش های چندگانه می پردازیم و شما نیز جهت آگاهی بیشتر در این رابطه می توانید با ما همراه باشید.

_ هوش زبان شناسی :

هوش کلامی و زبانی ، توانایی یادگیری و به کارگیری و استفاده از کلمات در فعالیت های روزمره است . جالب است بدانید که بسیاری از افراد معتقدند تمام انسان ها از بدو تولد هوش کلامی بالایی دارند زیرا در سنین کم توانایی تکلم را به دست می آورند اما محیط فقیر و آموزش نادرست ممکن است در طول زمان این هوش را نسبت به سایر انواع هوش ضعیف تر کند .

افرادی که این هوش را دارا می باشند از مهارت هایی هم چون خوب گوش دادن ، تدریس کردن ، قصه گویی ، دوبله کردن ، مذاکره کردن و .. برخوردارند و در شغل هایی چون شاعر ، روزنامه نگار ، وکیل ، مترجم ، معلم یا استاد و .. می توانند بسیار موفق باشند .

_ هوش منطقی :

در هوش منطقی و ریاضی افراد به حساب کرن بسیار علاقه مند می شوند . افرادی که این هوش را دارا می باشند به خوبی می توانند به مفاهیم انتزاعی فیزیک و ریاضیات بپردازند و آن ها را تحلیل کنند. در نقطه مقابل افرادی که دائما از ریاضیات شکایت می کنند و می گویند توانایی یادگیری آن را ندارند معمولا از هوش منطقی پایین تری برخوردار هستند .

بهترین شغل ها برای این دسته از افراد شامل فیزیک دان ، مهندس ، دانشمند ، پژوهشگر ، حسابدار و .. است .

_ هوش دیداری :

هوش دیداری در واقع همان توانایی افراد برای درک اطلاعات فضایی و دیداری است . انسان هایی که این توانایی را دارند به راحتی می توانند طرح های سه بعدی را در ذهن خود مجسم کرده و به تحلیل یا تغییر در آن ها بپردازند . از جمله لذت بخش ترین فعالیت ها برای آن ها درست کردن پازل ، تماشای نقشه ها و نمودار ها و تحلیل کردن آن ها ، طراحی ، نقاشی و .. است .

این افراد در شغل هایی چون مجسمه سازی ، معماری ، مهندسی ، دریانوردی و .. به خوبی می توانند از استعداد هوش دیداری خود استفاده کنند .

_ هوش موسیقیایی :

در هوش موسیقیایی افراد حساسیت و توانایی درک بالایی نسبت به نت های موسیقی وانواع صدا ها دارند . صدا های زیر و رو و بم را به خوبی درک می کنند و حتی می توانند نحوه تولید صدا را در آن ها تحلیل کرده و به خوبی بشناسند یا اجزای یک موسیقی را در ذهن خود تفکیک و تحلیل کنند .

این افراد در زمینه موسیقی ، آهنگ سازی ، نوازندگی ، خوانندگی و .. بسیار موفق هستند.

_ هوش جنبشی – حرکتی ( زیبایی شناسی ) :

در هوش جنبشی – حرکتی ، افراد می توانند به راحتی کنترل اعضای بدن خود را به دست بگیرند و از آن در جهت انجام حرکات ظریف و نمایشی یا حرکات خشن مانند آهنگری و .. استفاده کنند .

توانایی بالا در حفظ تعادل و حرکات بدن باعث می شود تا این افراد در دسته بندی های بسیار مختلفی از شغل ها احساس رضایت داشته باشند و بتوانند از هوش خود استفاده کنند . از جمله کاربردی ترین شغل ها برای این دسته از افراد می توان به ورزشکار ، هنرپیشه ، کمدین ، رقصنده ، صنعتگر چون نجار یا آهنگر و .. اشاره نمود.

_ هوش درون فردی :

این افراد به خوبی می توانند خواسته ها ، تفکرات ، انگیزه های درونی خود را درک کرده و نسبت به آن ها واکنش های مناسب انجام دهند . با استفاده ازاین هوش ، شما می توانید به خوبی خود را تحلیل کرده و درک کنید و به آشنایی با وجودیت خود برسید .

معمولا افرادی که چنین توانایی هوشی را در سطح بالایی دارند تمایل زیادی به پژوهشگری یا نظریه پردازی از خود نشان می دهند و ممکن است به شغل هایی چون پژوهشگر ، فیلسوف و .. علاقه مند شوند .

_ هوش وجودی :

از این هوش در منابع مختلف با نام هوش برون فردی یا اجتماعی نیز یاد می شود که در ان افراد توانایی بسیار بالایی در برقراری ارتباط با دیگران و دنیای بیرون و درک کردن آن ها دارند .

این افراد معمولا به دلیل توانایی ارتباطی بسیار خوبی که با دیگران دارند به خوبی میتوانند بر روی افراد در یک مکان تاثیر بگذارند و نظر آن ها را نسبت به خود جلب کنند به همین علت این دسته از افراد می توانند توانایی های خود را در زمینه های شغلی مانند تجارت ، فروشنده ، سیاست مدار ، مشاور و .. مورد استفاده قرار دهند.

_ هوش طبیعت شناسی :

طبق نظریه گاردنر افرادی که در این دسته بندی قرار می گیرند علاقه بسیار زیادی به طبیعت و وقت گذراندن در آن دارند . این افراد از کمپ زدن در دل طبیعت ، عکاسی کردن ، جانور شناسی و گیاه شناسی در طول زندگی خود لذت می برند و حتی ممکن است تحصیلات آکادمیک خود را نیز در همین زمینه ها ادامه دهند .

مناسب ترین شغل ها برای این دسته شامل باغبانی ، کوهنوردی ، گیاه شناسی و جانور شناسی ، عکاسی از طبیعت و .. است .

کلام پایانی :

هوش یکی از جالب ترین و بحث برانگیزترین مفاهیم انتزاعی در دنیای امروز به شمار می رود که نظریه های بسیار گوناگون و مختلفی تا کنون برای آن ارائه شده است به همین علت توجه و بررسی آن اهمیت بالایی دارد .

در این مطلب به طور کامل به نظریه هوش های چندگانه گاردنر اشاره شد که موافقان و مخالفان بسیاری را برای خود دارد ولی از سمت جامعه علمی بسیار جالب توجه بوده و مورد بررسی قرار گرفته است.